Diş Tedavisi Sonrası Bakım Rehberi

Kanal Tedavisi Sonrası Yapmanız Gerekenler

Hemen Sonra

• İşlem sonrası bölgedeki uyuşukluk geçene kadar o tarafla çiğneme yapmamaya çalışın.
• İlk saatlerde, mümkünse yumuşak ve ılık gıdalar tercih edin.

İlk 24 Saat

• Kanal tedavisi sonrası birkaç gün sürebilen hafif–orta düzeyde hassasiyet ve çiğneme sırasında rahatsızlık olabilir.
• Size önerilen ağrı kesici veya diğer ilaçları, tarif edildiği şekilde ve saatlerine dikkat ederek kullanın.
• Mümkün olduğunca tedavi edilen dişi ana çiğneme dişi olarak kullanmamaya çalışın.

Sonraki Günler

• Şiddetli ağrı, şişlik, sıcaklık artışı veya ağız açmada zorlanma gibi bulgular olursa beklemeden kliniğinizle iletişime geçin.
• Kanal tedavisi görmüş diş, uzun dönemde çoğunlukla kaplama veya ek restorasyonla desteklenir. Planlanan kontrol ve devam randevularını aksatmayın.
• Ağız hijyenine özen göstermeniz, hem bu dişin hem de çevre dişlerin sağlığı için önemlidir.

Diş Çekimi Sonrası Yapmanız Gerekenler

Hemen Sonra

• Ağzınızdaki tamponu yaklaşık 20–30 dakika boyunca hafifçe ısırarak yerinde tutun; bu süre dolunca kendiniz çıkarabilirsiniz.
• Bu süre içinde tamponu oynatmayın, sık sık tükürmemeye çalışın.

İlk 24 Saat

• Ağız çalkalama, şiddetli gargara, pipetle içme gibi hareketler kan pıhtısını yerinden oynatabilir; bunlardan kaçının.
• Sıcak yiyecek–içecek ve sigara, kanamayı artırabilir ve iyileşmeyi yavaşlatabilir. Mümkünse kullanmayın.
• Daha çok yumuşak, ılık ve kolay çiğnenebilir gıdalar tercih edin; çekim yapılan bölgeyle sert çiğneme yapmamaya çalışın.
• Tükürdüğünüzde hafif pembe renkli tükürük normal olabilir; yoğun, durmayan taze kırmızı kanama olursa kliniğinizle irtibata geçin.

Sonraki Günler

• Ertesi günden itibaren hekiminizin tarif ettiği şekilde daha nazik gargara ve normal fırçalamaya dönebilirsiniz.
• Çekim yerini dilinizle sürekli yoklamamaya ve kurcalamamaya çalışın.
• Kötü koku, şiddetli ağrı, kulak-yüz bölgesine vuran ağrı veya artan şişlik olursa kontrol gerekebilir.

İmplant Cerrahisi Sonrası Yapmanız Gerekenler

Hemen Sonra

• İlk birkaç saat mümkünse bir şey yemeyin; sıvı almanız gerekirse çok sıcak olmayan içecekler tercih edin.
• Varsa yerleştirilen tamponu, hekiminizin söylediği süre boyunca yerinde tutun.

İlk 24–48 Saat

• Çok sıcak yiyecek–içecek ve sigaradan uzak durun; bu, iyileşme sürecini olumsuz etkileyebilir.
• Operasyon bölgesiyle çiğneme yapmamaya çalışın; daha çok karşı tarafla ve yumuşak gıdalarla beslenin.
• Dışarıdan, hekiminizin tarif ettiği şekilde aralıklı soğuk uygulama (buz torbası vb.) şişlik ve rahatsızlığı azaltmaya yardımcı olabilir.
• Reçete edilen antibiyotik, ağrı kesici ve diğer ilaçları, tarif edilen doz ve sürede düzenli kullanın; kendi başınıza ilaç eklemeyin veya kesmeyin.

Sonraki Günler

• Ağız hijyenine devam edin; implant bölgesini fırçalarken ilk günlerde daha nazik olun ve hekiminizin önerdiği ürünleri kullanın.
• Şişlikte belirgin artış, ağız açmada zorlanma, kötü koku ya da yoğun ağrı hissederseniz mutlaka kliniğinizle iletişime geçin.
• Dikişleriniz varsa, dikiş kontrolü ve alınma tarihi için planlanan randevuya mutlaka gelin.

Kaplama (Zirkonyum / Porselen) Sonrası Yapmanız Gerekenler

Hemen Sonra

• İşlem sonrası ilk saatlerde hafif hassasiyet ve ısırmada alışma süreci olabilir; bu genellikle geçicidir.
• Yapıştırma işleminden sonraki ilk 2 saat boyunca herhangi bir şey yenilip içilmemelidir. Bu süre, yapıştırıcı materyalin tam olarak sertleşmesi için önemlidir.

İlk 24 Saat

• Kaplama dişler üzerinde buz, çekirdek, sert kabuklu kuru yemiş gibi çok sert gıdaları kırmamaya çalışın.
• Çok sıcak–çok soğuk tüketimi ilk günlerde sınırlamak hassasiyeti azaltabilir.

Sonraki Günler

• Diş ipi ve arayüz fırçası ile kaplama kenarlarının temizliğine önem verin.
• Isırma sırasında yükseklik, kapanışta uyumsuzluk veya rahatsızlık hissederseniz, küçük bir ayar için kontrol randevusu planlayın.
• Gece diş sıkma alışkanlığınız varsa, kaplamaları korumak için hekiminiz gece plağı önerebilir.

Diş Eti Tedavisi Sonrası Yapmanız Gerekenler

• İşlem sonrasında diş etlerinde hassasiyet, hafif sızı ve zaman zaman kanama olabilir; bu bulgular genellikle kısa sürelidir.
• Hekiminizin gösterdiği fırçalama tekniğini, diş ipi ve arayüz fırçalarını düzenli kullanın.
• Sigara, diş eti iyileşmesini olumsuz etkiler; mümkünse azaltmanız veya bırakmanız istenir.
• Çok sert ve kabuklu gıdaları, hassas bölgeleri travmatize etmeyecek şekilde dikkatli çiğneyin.
• Uzun süren yoğun kanama, belirgin şişlik veya ağrı olursa hekiminizle iletişime geçin.

Diş Taşı Temizliği Sonrası Yapmanız Gerekenler

• İşlem sonrası diş boyunlarında ve diş etlerinde geçici hassasiyet oluşabilir.
• İlk günlerde çok sıcak ve çok soğuk gıdalara karşı duyarlılık hissedebilirsiniz; bu genellikle zamanla azalır.
• Hekiminizin önerdiği hassasiyet giderici diş macunu ve uygun fırçalama tekniğini uygulayın.
• Kahve, çay, sigara gibi renklenmeye yatkın alışkanlıkların kontrolü, tekrar taş oluşumunu ve renklenmeyi azaltmaya yardımcı olur.
• Periyodik diş taşı temizliği ve kontrol randevularınızı aksatmamanız, diş eti sağlığı için önemlidir.

Diş Beyazlatma Sonrası Yapmanız Gerekenler

• Beyazlatma sonrası bir süre, çay, kahve, kola, kırmızı şarap, koyu soslar gibi renklenmeye yatkın gıdalardan uzak durmanız önerilebilir.
• Geçici hassasiyet oluşabilir; hekiminiz hassasiyet giderici ürün veya macun önerebilir.
• Sigara kullanımı, elde edilen rengin kalıcılığını olumsuz etkileyebilir; mümkünse azaltmanız veya bırakmanız faydalıdır.
• Düzenli fırçalama ve diş ipi kullanımı, beyazlatma sonucunun daha uzun süre korunmasına yardımcı olur.

Ortodontik Tedavi (Tel / Plak) Sonrası Yapmanız Gerekenler

• Braket ve tellerin zarar görmemesi için çok sert, yapışkan ve dişlere tutunan gıdalardan kaçının.
• Ortodontik fırça, arayüz fırçası ve hekiminizin gösterdiği temizlik yöntemlerini düzenli kullanın.
• Şeffaf plak kullanıyorsanız, takıp çıkarma sürelerine ve kullanım talimatlarına uymanız tedavi başarısı için belirleyicidir.
• Kopan tel, batan uç, kırılan braket veya plakta deformasyon fark ederseniz, hekiminizle iletişime geçin.
• Kontrol randevularını ertelememek, tedavi sürecinin planlandığı şekilde ilerlemesine yardımcı olur.

Gece Plağı Kullanımı Sonrası Öneriler

• Gece plağını, hekiminizin önerdiği süre ve sıklıkta kullanın. Ara vermeniz gerekiyorsa mutlaka hekiminize danışın.
• Kullanmadan önce ve sonra plağı ılık su altında nazikçe temizleyin; çok sıcak su kullanmayın.
• Plak takılıyken mümkün olduğunca sadece su tüketin; bu, hem hijyen hem de plağın ömrü açısından uygundur.
• Plakta çatlak, kırık, form bozukluğu veya uyum problemi fark ederseniz kontrol randevusu planlayın.
• Gece plağını temiz ve kapalı bir kutu içinde, çocukların erişemeyeceği bir yerde saklayın.

Total (Tam) Protez Sonrası Yapmanız Gerekenler

İlk Günler

• Yeni total protezinize alışmanız birkaç hafta sürebilir; ilk günlerde doluluk, konuşma değişikliği ve çiğneme zorluğu hissedebilirsiniz.
• Başlangıçta daha çok yumuşak ve küçük parçalara bölünmüş gıdalar tercih edin.
• Çiğnerken iki taraflı çiğnemeye çalışın; sadece tek tarafta çiğnemek protezin o tarafta oynamasına neden olabilir.

Günlük Kullanım

• Protezlerinizi gece uyurken çıkarıp, hekiminizin önerdiği şekilde su veya özel solüsyon içinde bekletmeniz, doku sağlığı açısından faydalıdır.
• Protezlerinizi sert fırça ve aşındırıcı temizleyicilerle değil, protezlere uygun ürünlerle ve nazik hareketlerle temizleyin.
• Ağız içi yumuşak dokuları (damak, yanak içi, dil) de düzenli aralıklarla nazikçe fırçalayın veya masaj yapın.

Kontroller

• İlk günlerde proteziniz bazı noktalarda vurma, kızarıklık veya yara yapabilir; bunun için kontrol ve uyum randevuları normal ve gereklidir.
• Kendiniz törpüleme veya kesme gibi işlemler yapmayın; her türlü ayarlama diş hekimi tarafından yapılmalıdır.
• Zamanla çene kemiklerinde değişiklik olabileceğinden, protezinizin uyumu bozulabilir; periyodik kontrolleri aksatmayın.

Parsiyel (Bölümlü) Protez Sonrası Yapmanız Gerekenler

İlk Günler

• Parsiyel proteziniz ilk günlerde ağzınızda yabancı bir cisim hissi verebilir; bu durum zamanla azalır.
• Protez takılırken ve çıkarılırken hekiminizin gösterdiği yön ve hareketlere dikkat edin; yanlış yönde zorlamak kancalara ve dişlere zarar verebilir.
• Başlangıçta daha yumuşak gıdalar tercih edin ve protezle konuşma pratiği yaparak alışma sürecini hızlandırın.

Günlük Kullanım ve Temizlik

• Protezleri günde en az bir kez, tercihen her öğünden sonra, uygun fırça ve ürünlerle temizlemeye çalışın.
• Protezle birlikte ağızdaki doğal dişlerin temizliği de çok önemlidir; fırçalama, diş ipi ve gerekirse arayüz fırçası kullanın.
• Protezleri çok sıcak suya bırakmayın; formu bozulabilir.

Kontroller

• Vuran, batan, sıkıştıran bölgeler hissederseniz, kendi başınıza kesme veya eğeleme yapmayın; ayar için randevu alın.
• Zamanla kancaların tutuculuğu değişebilir; buna bağlı rahatsızlık veya oynama olursa hekiminizle paylaşın.
• Düzenli kontroller, hem protezin hem de doğal diş ve diş etlerinizin sağlığı için gereklidir.

Çocuklarda Süt Dişi Dolgusu Sonrası Yapmanız Gerekenler

Hemen Sonra

• Çocuğunuzun ağzı uyuşukken, dilini ve yanağını ısırmaması için bu tarafta bir şey yememesini sağlayın.
• Küçük çocuklar uyuşukluğu “şişlik” zannedip ısırmak isteyebilir; ilk saatlerde yakın gözlem önemlidir.

İlk 24 Saat

• İlk saatlerde çok sert ve yapışkan gıdalar (sakız, karamelli şeker, lokum vb.) vermemeye çalışın.
• Çocuğunuz hafif ağrı veya hassasiyet hissedebilir; artan veya uzun süren ağrı olursa hekiminizle iletişime geçin.

Sonraki Günler

• Çocuğunuz süt dişlerini düzenli fırçalamaya devam etmelidir; süt dişlerinin de bakıma ihtiyacı olduğunu ona anlatmak önemlidir.
• Çok sık şekerli atıştırmalık tüketiminin çürük riskini artırdığını bilerek, beslenme düzenini buna göre planlamak faydalıdır.

Çocuklarda Süt Dişi Çekimi Sonrası Yapmanız Gerekenler

Hemen Sonra

• Yerleştirilen tamponu, hekiminizin söylediği süre boyunca (genellikle 20–30 dakika) çocuğunuzun hafifçe ısırarak tutmasını sağlayın.
• Çocuğa, tamponu çiğnememesi, oyun haline getirmemesi ve yutmaması gerektiğini anlatın.

İlk 24 Saat

• Çocuğunuz uyuşukken, dilini ve yanağını ısırmaması için bu tarafta yemek yememesine dikkat edin.
• İlk gün çok sıcak yiyecek–içecek vermemeye çalışın; ılık ve yumuşak gıdalar tercih edin.
• Sürekli tükürme, ağız çalkalama ve çekim yerini dil veya parmakla kurcalama, pıhtının bozulmasına neden olabilir; mümkün olduğunca engellemeye çalışın.
• Hafif kanlı tükürük normal olabilir; peçeteyi dolduran, durmayan kanama olursa kliniğinizle iletişime geçin.

Sonraki Günler

• Ertesi günden itibaren, bölgeyi çok zorlamadan normal fırçalamaya dönebilirsiniz.
• Çocuğunuz ağrıdan şikâyet ederse, hekiminiz uygun görürse yaşına uygun ağrı kesici önerebilir; kendi başınıza ilaç başlatmayın.

Çocuklarda Fissür Örtücü Uygulaması Sonrası

• Fissür örtücü uygulaması genellikle ağrısızdır; işlem sonrası çocuk günlük yaşantısına normal şekilde devam edebilir.
• Kısa bir süre içinde normal beslenme mümkündür; yine de ilk saatlerde çok sert gıdaları sınırlamak tercih edilebilir.
• Fissür örtücüler, dişleri çürüğe karşı destekler ancak düzenli fırçalama ve dengeli beslenmenin yerini tutmaz.
• Düzenli diş hekimi kontrolleri, hem fissür örtücünün durumunun hem de genel çürük riskinin değerlendirilmesi açısından önemlidir.

Çocuklarda Flor Vernik Uygulaması Sonrası

• Flor vernik uygulaması sonrasında, hekiminiz aksini söylemedikçe kısa bir süre yemek ve içmeye ara verilmesi önerilebilir.
• Vernik diş yüzeyinde ince bir tabaka halinde kaldığı için, ilk saatlerde çok sert ve aşındırıcı gıdalardan kaçınmak faydalıdır.
• Flor uygulaması çürük riskini azaltmaya yardımcıdır; ancak düzenli fırçalama, şeker tüketiminin kontrolü ve rutin kontroller temel koruyucu adımlardır.
• Çocuğunuzun yaşı ve risk durumuna göre florlu macun kullanımı için hekiminizin önerilerini takip edin.

Çocuklarda Yer Tutucu Kullanımı Sonrası Öneriler

• Yer tutucu, süt dişinin erken kaybı sonrası kalıcı diş için boşluğun korunmasına yardımcı olur; düzenli kullanım önemlidir.
• Sabit yer tutucularda, sert ve yapışkan gıdaların (sakız, karamelli şeker vb.) metal veya akrilik bölgelere zarar verebileceğini çocuğunuza anlatın.
• Hareketli yer tutucularda, takıp çıkarma süreleri ve temizlik talimatlarına uymaya özen gösterin.
• Yer tutucuda kırık, batma, sallanma veya rahatsızlık hissedilirse kontrol randevusu planlayın.
• Düzenli kontrollerde, süt ve kalıcı dişlerin sürme durumu değerlendirilecek ve yer tutucunun ne zaman çıkarılacağı hekiminiz tarafından belirlenecektir.

Çocuklarda Diş Travması (Düşme, Çarpma) Sonrası Genel Bilgilendirme

• Çocuğunuz düşme veya çarpma sonrası diş bölgesinde kanama, sallanma, kırık veya dudak içi kesik varsa, mümkün olan en kısa sürede diş hekimi değerlendirmesi önerilir.
• Hekime başvurana kadar, travma bölgesine sert müdahalelerden kaçının ve çocuğunuzu olabildiğince sakinleştirmeye çalışın.
• Kalıcı diş tamamen yerinden çıktıysa, dişin kök yüzeyine dokunmadan temiz bir ortamda saklanması ve hızlıca kliniğe başvurulması gerekebilir; böyle durumlarda telefonla hekiminizden yönlendirme almanız faydalıdır.
• Travma sonrası ağrı için, hekiminiz uygun gördüğü takdirde yaşa uygun ağrı kesici kullanılabilir; kendi başınıza ilaç başlamayın.
• Travma sonrası oluşan durum, her çocukta ve her dişte farklı seyredebileceğinden, kontrol randevularını aksatmamak önemlidir.

Not: Travma durumlarında izlenecek adımlar; olayın şiddetine, çocuğun yaşına ve etkilenen dişin süt veya kalıcı diş olmasına göre değişebilir. Kesin değerlendirme ve tedavi planı, mutlaka diş hekiminizin muayenesi ile belirlenmelidir.